ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ

Ιστορική επισκόπηση της εξέλιξης της Παιδαγωγικής από την αρχαιότητα έως σήμερα, με έμφαση στη μετατροπή της από τέχνη σε επιστήμη και τις βασικές θεωρίες που τη διαμόρφωσαν. Παράλληλα, εξετάζεται ο ρόλος της τεχνολογίας στην εκπαίδευση, με έμφαση στα νοήμονα συστήματα και τη συμβολή τους στη μάθηση.

• Παιδαγωγική: Η επιστήμη της διδασκαλίας που στοχεύει στην ανάπτυξη ανθρώπινων ικανοτήτων, κοινωνικοποίηση και διαμόρφωση ηθικών αξιών.

• Εκπαίδευση: Οργανωμένη διαδικασία που αποσκοπεί στη μετάδοση γνώσεων, δεξιοτήτων και αξιών μέσω διαφόρων τύπων (τυπική, άτυπη, δια βίου).

• Μάθηση και Θεωρίες Μάθησης: Περιλαμβάνει θεωρίες όπως τις γνωσιακές, τον εποικοδομισμό και τις κοινωνικο-πολιτισμικές, οι οποίες εξηγούν τους μηχανισμούς της μάθησης από διάφορες οπτικές γωνίες.

Τα κεφάλαια εξετάζουν την εκπαίδευση σε σύγχρονες κοινωνίες με έμφαση στις προκλήσεις και τις προσαρμογές που χρειάζεται να γίνουν για να ανταποκριθεί σε νέες τεχνολογικές και κοινωνικές απαιτήσεις. Η έννοια της «νέας μάθησης» αναδεικνύει μια πιο εξατομικευμένη προσέγγιση, που αναγνωρίζει τις διαφορετικές ανάγκες των μαθητών και εστιάζει σε πρακτικές δεξιότητες και κριτική σκέψη.

Το πρώτο μέρος τονίζει ότι η εκπαίδευση παίζει κεντρικό ρόλο στην κοινωνική συνοχή και στην αντιμετώπιση κοινωνικών ανισοτήτων. Αναγνωρίζει την ανάγκη για καινοτόμες μεθόδους μάθησης και διδακτικά μέσα, όπως η χρήση του διαδικτύου και η ενσωμάτωση διαφορετικών τύπων μάθησης, τυπικής και μη τυπικής.

Το δεύτερο μέρος επικεντρώνεται σε συγκεκριμένες διαστάσεις, όπως:

1. Κοινωνική σημασία της εκπαίδευσης και ρόλος της στη διαμόρφωση δεξιοτήτων.
2. Διαφορετικότητα των μαθητών, αναγνωρίζοντας ότι η εξατομίκευση μπορεί να βελτιώσει τα μαθησιακά αποτελέσματα.
3. Ρόλος του εκπαιδευτικού που εξελίσσεται από απλό μεταδότη γνώσης σε υποστηρικτικό καινοτόμο καθοδηγητή.

• Συμπεριφορισμός: Ορίζεται ως μια θεωρία που επικεντρώνεται στην παρατηρήσιμη συμπεριφορά και στη συσχέτιση μεταξύ ερεθίσματος και απόκρισης.

• Γνωστικισμός: Εστιάζει στην εσωτερική επεξεργασία και κατανόηση της γνώσης.

Επιπλέον δείτε το Κεφάλαιο 6 από το βιβλίο «Νέα Μάθηση - Βασικές αρχές για την επιστήμη της εκπαίδευσης»

Ο εποικοδομισμός είναι μια θεωρία μάθησης που τονίζει την ενεργή συμμετοχή του μαθητή στην οικοδόμηση της γνώσης. Αντίθετα από τις παραδοσιακές μεθόδους, όπου η γνώση μεταφέρεται από τον εκπαιδευτικό στον μαθητή, εδώ θεωρείται ότι η γνώση κατασκευάζεται μέσω της αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον και των νέων εμπειριών που αποκτά. Βασικοί θεμελιωτές της θεωρίας είναι ο Σωκράτης με τη μαιευτική μέθοδο, ο John Dewey με την έμφαση στη βιωματική μάθηση, ο Jean Piaget με το μοντέλο των γνωστικών σταδίων και ο Jerome Bruner με την ανακαλυπτική μάθηση και το σπειροειδές πρόγραμμα σπουδών. Η θεωρία του εποικοδομισμού προτείνει διδακτικές μεθόδους που ενθαρρύνουν την αυτενέργεια, τη διερεύνηση, την ανακάλυψη και την επίλυση αυθεντικών προβλημάτων, συνδυάζοντας δραστηριότητες συνεργασίας και τεχνολογικά εργαλεία για την καλύτερη οικοδόμηση της γνώσης από τους μαθητές.